ประวัติศาสตร์กาแฟในไทย จากพืชเศรษฐกิจดอยสู่วัฒนธรรมร้านกาแฟในเมือง
กาแฟไทยมากกว่าเครื่องดื่ม แต่คือเรื่องราวที่เพื่อนๆอาจยังไม่รู้
เพื่อนๆ เคยสงสัยไหมว่าเมล็ดกาแฟกลิ่นหอมๆ ในแก้วที่เราจิบทุกวัน มันเดินทางมายังไงจากดอยสูงสู่ถนนกรุงเทพ วันนี้แอดรินจะพาย้อนเวลาไปดูเรื่องราวน่าทึ่งของ “วัฒนธรรมกาแฟไทย” ที่แทรกซึมอยู่ในวิถีชีวิตเราตั้งแต่ยุคปลูกเพื่อส่งออก จนกลายเป็นไลฟ์สไตล์คนเมือง รับรองว่าอ่านจบแล้ว เพื่อนจะมองกาแฟในมือแตกต่างไปเลย
กาแฟในไทย จากอดีตสู่ปัจจุบัน ผ่านร้อนผ่านหนาวมากว่า 100 ปี
ยุคเริ่มต้น (พ.ศ. 2447-2503) – กาแฟคือพืชเศรษฐกิจของราชการ
รู้ไหมว่าไทยเริ่มปลูกกาแฟครั้งแรกสมัยรัชกาลที่ 5 โดยพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน นำเมล็ดอาราบิก้าจากอินโดนีเซียมาทดลองปลูกที่จ.เชียงใหม่ แต่จุดเปลี่ยนสำคัญคือยุคที่ “โครงการหลวง” ส่งเสริมให้ชาวเขาปลูกกาแฟแทนฝิ่นตั้งแต่ปี 2512
- สายพันธุ์แรก อาราบิก้า (ปลูกบนดอยสูง 1,000 เมตรขึ้นไป)
- เป้าหมาย ส่งออกเป็นสินค้าเกษตร สร้างรายได้ให้ชุมชน
ยุคเปลี่ยนผ่าน (พ.ศ. 2504-2540) – กาแฟเริ่มแตกยอดในตลาดไทย
ช่วงนี้เริ่มมีร้านกาแฟแบบตะวันตกในกรุงเทพ เช่น “คาเฟ่เดอแรม” (พ.ศ. 2505) แต่ยังเป็นที่นิยมในกลุ่มคนชั้นสูง ส่วนชาวบ้านทั่วไปดื่ม “กาแฟโบราณ” ตัวแทนความหวานมันคือ “โอเลี้ยง” กาแฟเย็นใส่นมข้นที่เข้าถึงง่าย
- เทรนด์สำคัญ
- เกิดแบรนด์กาแฟสำเร็จรูปอย่าง “เบดดี” (พ.ศ. 2516)
- มีการปลูกโรบัสต้าในภาคใต้เพิ่มขึ้น เพราะทนโรคได้ดี
ยุคบูม (พ.ศ. 2541-ปัจจุบัน) – กาแฟกลายเป็นวัฒนธรรมเมือง
หลังวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 คนหันมาทำธุรกิจเล็กๆ มากขึ้น ทำให้ร้านกาแฟอิสระผุดขึ้นเป็นดอกเห็ด พร้อมกับเทรนด์สำคัญเหล่านี้
- Third Wave Coffee เน้นคุณภาพเมล็ด กระบวนการคั่ว และการชงแบบเชฟ
- ตัวอย่างร้านดัง Brave Roasters, Factory Coffee
- คาเฟ่แนวฮิปสเตอร์ ดีไซน์สวย อินสตาแกรมเบิ้ล เป็นจุดถ่ายรูป
- กาแฟชุมชน เกิดคาเฟ่ในท้องถิ่นที่ใช้วัตถุดิบจากเกษตรกรตรง เช่น อ.สะเมิง เชียงใหม่
ทำไมเพื่อนๆ ควรสนใจประวัติศาสตร์กาแฟไทย
- เข้าใจที่มาของรสชาติ ถ้ารู้ว่ากาแฟดอยช้างปลูกบนความสูง 1,200 เมตร เพื่อนจะจิบแล้วรู้สึกถึงความพิเศษมากขึ้น
- ช่วยเกษตรกรไทย การซื้อกาแฟสายพันธุ์ไทยโดยตรง = สนับสนุนชุมชน
- เป็นนักดื่มมืออาชีพ รู้ประวัติศาสตร์ช่วยให้เลือกดื่มตามสไตล์ที่ชอบได้แม่นยำ
มาสัมผัสวิวัฒนาการกาแฟไทยด้วยตัวเองกันดีกว่า
เพื่อนๆ ลองทำแบบนี้ดูไหม
- สั่งกาแฟไทยซิงเกิลออริจิน เช่น กาแฟดอยตุง หรือดอยจอมทอง เปรียบเทียบรสชาติ
- แวะคาเฟ่ในชุมชน ถ้ามีโอกาสไปเหนือ ลองแวะคาเฟ่โครงการหลวงสักแห่ง
- แบ่งปันประสบการณ์ ถ้ามีร้านโปรด เมนูเด็ด คอมเมนต์มาคุยกันข้างล่างเลย
กาแฟทุกแก้วมีเรื่องราวแล้วเรื่องราวของเพื่อนๆ กับกาแฟเป็นยังไงบ้าง
อยากรู้สูตรเด็ดเคล็ดลับรสรินทร์ ตอนใหม่ๆ อย่าลืมกดไลค์ แฟนเพจรสรินทร์ นะคะ ขอบคุณที่ติดตามเพจ รสรินทร์ Rosalyn นะคะ
⚠️
Disclaimer
ข้อมูลบนเว็บไซต์นี้มีไว้เพื่อเป็นข้อมูลทั่วไปเพื่อประกอบการตัดสินใจ ทางเว็บไซต์ไม่รับผิดชอบต่อความเสียหายใดๆ ที่เกิดขึ้นจากการใช้ข้อมูลบนเว็บไซต์นี้ กรุณาปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนตัดสินใจตามข้อมูลที่ได้รับ
ArticleID: 978